تحلیل وضعیت تفکیک از مبدأ پسماندهای جامد شهری با تأکید بر مشارکت شهروندان مطالعه موردی: مناطق چهارگانه شهرداری اردبیل

زمینه و هدف: با توجه به افزایش تولید روزانه پسماند شهری، مشارکت شهروندان در تفکیک از مبدأ پسماندهای شهری، امری ضروری است. هدف این پژوهش شناخت و تحلیل وضعیت شاخص‌های مشارکت در تفکیک از مبدأ پسماند در مناطق چهارگانه‌ شهرداری اردبیل است. روش‌کار: این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی بود که به روش پیمایشی انجام شد. با توجه به تعداد خانوارهای ساکن در شهر اردبیل که حدود 152700 خانوار بود، از روش کوکران برای انتخاب 386 نمونه برای پرسشگری استفاده شد. همچنین از 36 خبره مصاحبه‌ به عمل آمد. آزمون پایایی، به روش آلفای کرونباخ معادل 79/0 به دست آمد که پایایی بالای ابزار اندازه‌گیری را تأیید می‌‌کند. در تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار و آزمون‌های توصیفی و استنباطی از جمله آمار مرکزی، آزمون‌های شاپیرو ویلک، اسمیرنوف، آزمون‌های همبستگی پیرسون، آزمون F، آنالیز واریانس، ‌رگرسیون و مدل تحلیل مسیر و نرم افزارهای SPSS و GIS استفاده گردید. یافته‌ها: تحلیل‌ها نشان داد که بین عوامل توانمندسازی و ظرفیت‌سازی،‌ فرهنگی، بهداشت محیط، زیرساخت، دسترسی مکانی و اجتماعی با میزان مشارکت شهروندان رابطه معنی‌داری وجود دارد و بین عامل اقتصادی با میزان مشارکت رابطه معنی‌داری وجود ندارد. نتیجه‌گیری: تفکیک از مبدأ پسماندهای شهری امری اجتماعی، فرهنگی و مشارکتی است که نیازمند تأمین تسهیلات، زیرساخت‌ مکانی، ظرفیت‌سازی، فرهنگ‌سازی و توانمندسازی شهروندان در مقیاس شهر و‌ مناطق چهارگانه شهرداری است. همچنین نیازمند برنامه‌ریزی و مدیریت زمانی،‌ مالی، تجهیزاتی و نیروی انسانی به‌صورت مستمر و پایدار است.